نقش زنان؛ از مادری تا اشتغال!

سید احمد هاشمی

بنظر شما آیا اصل بر این است که زنان باید در همه عرصه های اجتماعی و بخصوص در میادین اشتغال, دوشادوش مردان حضور فعال داشته باشند؟ یا اصل بر این است که زنان در خانه بنشینند و نقش مادری و همسری را ایفاء کنند؟از دیدگاه شما کدامیک اصل است و کدامیک فرع؟ شما هم حتما در این باره نظری دارید و نظرتان هم محترم است,ولی اگر دانستن این امر برایتان حائز اهمیت است, لطفا این نظر را هم مطالعه کنید.
شاید کمتر اتفاق بیفتد دو نفر مبتلا به سرما خوردگی به نزد پزشک حاذقی بروند و داروهای یکسانی را برای آنها تجویز کند, چرا که طبیعت افراد و نوع سرماخوردگی هر شخص با دیگری متفاوت است. حال چه برسد به اینکه  بیماری متفاوت داشته باشند که در این صورت بعید است, پزشک حاذق داروهای یکسانی را برای آنان تجویز کند, مگر اینکه قلابی باشد که آن مقوله ی دیگری است.

این مسئله در جوامع انسانی هم صدق می کند, یعنی جوامع انسانی هم به تبع آداب ورسوم, سنتها, دین, مذهب, قوانین حاکم بر جامعه و.... نیازهای گوناگونی دارند که شاید با نیازهای جوامع دیگر کلاً یا جزءاً متفاوت باشند, بنابر این آنچه مثلاً در یک جامعه,ضرورت به حساب می آید, شاید در جامعه ی دیگر نه تنها ضرورت نباشد, بلکه سبب بروز مشکلاتی ناخواسته در آن جامعه گردد.

بحث بر سر حقوق و آزادی زنان و بویژه مسئله اشتغال زنان در عصر مدرن می باشد,که سازمانها و جنبشهای متعددی در سراسر جهان مدافع آن بوده و جنبش فیمینیسم در رأس این جنبشها قرار دارد.  

فیمینیستها معتقدند باید بین جنس (sex) و جنسیت (gender) تمایز قائل ‌شد، آنها می گویند جنس منشأ زیست‌شناختی دارد، امّا رفتار جنسیتی, ساخته‌ی جامعه است. تفاوت جنسیتی، یک نظام وتفسیر مردانه است. مثلاً کار  بیرون از منزل که ویژه‌ی مردان, و بارداری و تولید مثل و مراقبت از کودکان را که ویژه‌ی زنان است یک نظام جنسیتی می‌دانند, که مردها آن‌را ساخته‌اند و باید این بینش و نظام از بین برود، لذا آنان خواستار مساوات مطلق و بدون قید وشرط بین زن و مرد در تمام زمینه ها - حتی در بارداری- هستند (این خانمها گویا به آفرینش خدا هم اعتراض دارند!وگرنه تفاوت فیزیولوژیکی زن و مرد اگر دلیل بر تفاوت وظایف نباشد چه تفسیر دیگری می تواند داشته باشد؟),به عقیده آنان خانواده، یکی از مکان‌‌های عمده‌ی سرکوب زنان است،و چتری است که در زیر آن مرد بر زن اعمال سلطه می کند , تنها کسی ‌که از خانواده نفع اصلی می‌برد، مرد است؛ زیرا  خانواده منشأ اصلی هویت زنان، یعنی هویت مادری زنان است که حقارت و زیر دستی را برای آن‌ها به دنبال دارد, پس مفهوم خانواده و مادربودن باید مجددا تعریف شود.

 از آنجا که خداوند عالم, زن و مرد را برای وظایف ویژه ای آفریده است , لذا هم از لحاظ فیزیولوژیکی و هم از لحاظ روانی و عاطفی و هوشی آنان را متفاوت خلق نموده است, البته تفاوت‌های بین زن و مرد به معنی برتری ذاتی یکی بر دیگری نیست و هیچگاه نمی‌توان از تفاوت‌های فیزیولوژیکی، روانی و ذهنی آن دو، حقارت و برتری یکی از دیگری را استنباط نمود, و دقیقاً یکی از اشتباهات فاحش فمینیست‌‌ها همین نکته است که می‌خواهند با نفی تفاوت‌های طبیعی و زیست شناختی میان زن و مرد، تساوی و حتی تشابه وظایف و حقوق را اثبات کنند در حالی که منطقاً، چنین چیزی هیچ‌گاه ممکن نیست.

متأسفانه تعامل غرب با جنس زن در طول تاریخ یا تفریط گرایانه بوده بطوری که در یونان باستان که تمدن آن هنوز زبانزد است و مبنای تمدن کنونی مغرب زمین دانسته می‌شود، «شهروندی» و مزایای آن شامل «رعایا» و «زنان» نمی‌شد. افلاطون، فیلسوف نامدار یونان با آنکه از برابری مردان و زنان حمایت می‌کرد, امّا خداوند را بسیار سپاس می‌گفت که او را مرد آفریده است و نه زن!!( ویل دورانت- تاریخ تمدن) درانگلستان تا اوایل قرن نوزدهم یعنی تا سال 1805م شوهر قانوناً حق داشت همسر خود را بفروشد وقانون تنها در نرخ گذاری زن دخالت می کرد, اروپای لیبرال، تا 1859، مالکیت زن را مطلقاً، حتی بر اموال خویش نمی‌پذیرفت. زن پس از ازدواج مجبور بود که دارایی خود را به شوهرش منتقل کند.( ویل دورانت- تاریخ تمدن)و یا هم افراط گرایانه بوده؛ که جنبش فیمینیسم در عصر حاضر بهترین مصداق این افراط گری است, و متآسفانه در این گیر و دار تنها وتنها زن بوده که قربانی شده است.

اکنون غرب در حالی برای حقوق و آزادی زنان ما اشک تمساح می ریزد که خودش همه ی کشورهای اسلامی را به زندان بزرگی از مردان و زنان مسلمان تبدیل کرده است.

در اسلام به هیچ وجه جنسیت دراحقاق حقوق یا انجام تکالیف دخالتی ندارد,و تفاوتهایی که بین زن و مرد در برخی حقوق و وظایف در اسلام مشاهده می شود بخاطر جنسیت آنان نیست, بلکه بخاطر اعتبارات دیگریست. 

یکی از شعارهایی که امروزه بطور گسترده ای توسط طرفداران حقوق زن تبلیغ می شود, و بعضی زنان ما هم طوطی وار آنرا تقلید می کنند حق زنان در کار کردن بیرون از منزل است,به عقیده اینان یکی از معیارهای سنجش سطح آزادی زنان در جوامع مختلف, درصد زنان شاغل آن جامعه است, هر چه این درصد بالاتر باشد, حقوق زنان آن جامعه  بیشتر رعایت شده است. حال بیایید این قضیه را از جوانب مختلف مورد بررسی قرار دهیم.

قبل از پرداختن به این موضوع یادآوری یک نکته لازم ایت که هدف از نگارش این مقاله صدور حکم تحریم یا بطلان برای اشتغال زنان نیست, بهر حال زن هم بنابه شرایط خاص اجتماعی و اقتصادی , گاهی مجبور به کار کردن است, و گاهی هم جامعه به تخصص وی نیاز دارد, که در هر دو صورت(به اعتقاد نگارنده) اسلام از او سلب اختیار نمی کند, بحث بر سر این است که اشتغال زن به صورت یک اصل و قاعده ی کلی در آید, و عدم اشتغال زنان مساوی با نقض حقوق زن, و خانه داری و همسر داری نه فقط به عنوان فرع , بلکه به عنوان مانع و مزاحم در این مسیر تلقی گردد.

گفتیم هر جامعه ای شرایط خاص خود را دارد, و اگر راه حلی در فلان جامعه دم مسیحایی برای مردم آن جامعه بوده, دلیل نمی شود که در همه ی جوامع همین خاصیت را داشته باشد, حال چه رسد به اینکه آن راه حل برای خود آن جامعه هم کارساز نبوده, ومشکل ساز شده است.ما مدعی نیستیم که زنان در جوامع اسلامی وضعیت ایده آلی دارند, چرا که مدت مدیدی است که جهان اسلام، دچار انحطاط فرهنگی و تمدنی گشته، به همین دلیل، جهل به تعالیم اسلام، نابسامانی اقتصادی، استبداد سیاسی و در یک کلام توسعه نیافتگی، از سَر و روی جوامع اسلامی (البته با درجات متفاوت) می‌بارد و بسیار طبیعی است وقتی که حقوق کل انسانها  پایمال می‌گردد، هر دو جنس زن و مرد مورد ظلم و خشونت قرار ‌گیرند. اگر زنان در «خانه» تحقیر می‌شوند، مردان نیز در «کارخانه‌»ها  و ادارات و نهادهای دولتی مورد تحقیر و استثمار قرار می‌گیرند و البته باید اذعان نمود که ظلم و تحقیری که در حق زنان روا داشته می‌شود، به مراتب بیشتر از مردان است, ولی راه حل اصلاح این وضع هم این نیست که ما از نسخه ای که غربیان برای زنانشان پیچیده اند, استفاده کنیم, چون اولاً: ما شرایط و مشکلات خاص خود راداریم و ثانیاً:به اعتراف بسیاری از زنان غربی, این نسخه برای آنان سعادت به همراه نیاورده است, ومثلاً اخیراً در غرب بسیاری از زنان خواستار این هستند تا با خانه بازگردند.
ادامه مطلب...

نوشته شده توسط آسمونــی در چهارشنبه 89 اردیبهشت 15

لینک ثابت نظرات شما ()